Czasem tak się zdarza, że przypominamy sobie nagle książkę, którą czytaliśmy dawno temu i pragniemy znowu do niej wrócić.
Tę powieść czytałam jako nastolatka i zrobiła na mnie duże wrażenie. Pamiętałam tylko tytuł: Ditta. Kiedy już odszukałam nazwisko autora i myślałam, że jestem blisko, pojawiły się przysłowiowe schody. Okazało się bowiem, że ostatnie polskie wydania tej książki były w roku 1949, a następnie w 1956. Pobliska biblioteka publiczna też nie posiadała tej książki w swoich zasobach. Moja chęć na ponowną konfrontację z Dittą była coraz większa. Nie pozostało mi nic innego, jak poszukiwania w antykwariacie. I w końcu udało się! Otrzymałam paczkę z książką i z niecierpliwością zabrałam się do czytania.
Tytułowa bohaterka Ditta to nieślubne dziecko porzucone przez matkę i wychowane przez dziadków, ubogich duńskich rybaków. Już na początku swojego życia poznaje niesprawiedliwość tego świata. Jako małe dziecko jest poniewierana, wykorzystywana i wdrażana do ciężkiej pracy i służby za nędzne utrzymanie. Obarczona dziećmi, osamotniona i schorowana umiera mając 25 lat. Powieść bardzo obrazowo ukazuje duńskie życie społeczne na początku XX wieku i dwie zwalczające się klasy: kapitalistów i proletariuszy.
Okładka książki jest bardzo myląca, bo nie jest to pozycja dla dzieci i małych dziewczynek. Jest to opowieść o biedzie, ubóstwie, niesprawiedliwości społecznej i walce o przetrwanie w bezwzględnym świecie. Ile razy w jednym życiu trzeba upaść, aby w końcu stracić nadzieję… Przejmująca, piękna książka napisana lekkim piórem.
Jedno jest pewne, książka, przy której przepłakałam wiele stron, jako nastolatka, wzrusza nadal. Dzisiaj mój odbiór nie jest już tak emocjonalny, jak kiedyś. Może wynika to z faktu, że jako dojrzały czytelnik, dostrzegam problemy tamtych czasów, które nadal są bardzo aktualne, a niesprawiedliwość i krzywda, jaką ludzie wyrządzają sobie nawzajem, nie jest już dla mnie nowym zjawiskiem. Nie oznacza to jednak, że nie oburza mnie taki stan rzeczy, a nieuczciwość, nepotyzm, ostracyzm i mobbing zawsze będą budziły mój sprzeciw.
Martin Andersen Nexø to duński pisarz. Urodził się w wielodzietnej rodzinie w Kopenhadze. Wraz z całą rodziną w 1877 roku przeniósł się do miasta Nexø na wyspie Bornholm. Stąd też pochodzi jego pseudonim artystyczny. O nieprzemijających wartościach pisarstwa Martina Andersena Nexø, które zdobyło sobie trwałe miejsce w literaturze światowej, stanowi głęboki humanizm i wiara w człowieka. „Ditta” jest mądrą, prawdziwą, choć szalenie smutną książką. Zaletą powieści jest styl pisarza, pełen szczegółów, wielu zwrotów akcji, co pozwala przeczytać te 700 stron w dość szybkim tempie. Książka znajduje się już w zbiorach naszej biblioteki. Warto ją przeczytać!